با توجه به ارتفاع زیاد منارها و مقاومت کششی ضعیف مصالح بنایی آجری، بررسی رفتار سازه ای آنها در برابر زلزله های آینده حائز اهمیت می باشد. بدین منظور در این مقاله نه منار تاریخی شهر اصفهان در دو حالت به صورت کامل و فقط پوسته خارجی، با استفاده از روش المان محدود غیرخطی مدل سازی شده اند. نتایج حاصل از آنالیزهای تاریخچه زمانی غیرخطی دلالت بر این دارند که منارها تحت شتاب نگاشت های انتخاب شده بر مبنای ضوابط استاندارد 2800 در مراحل ابتدایی دچار شکست از نوع ترک های کششی مورب در آجر و خردشدگی در مصالح می شوند. لذا در ادامه تاثیر چهار پارامتر شامل ارتفاع، مقاومت های کششی و فشاری مصالح، معیار شکست و میزان میرایی برای رسیدن به حالتی که منارها دچار شکست نشوند، بررسی شده است. تغییر متعارف در پارامترهای مذکور از شکست منارها جلوگیری در برابر زلزله نمی کند.

وضعیت لرزه، زمین شناسی ساختی هر منطقه ای زلزله خیز به شرایط زمین شناسی و ژئودینامیکی آن بستگی دارد. تغییر در وضعیت ژئودینامیکی و لرزه- زمین ساختی بعد از وقوع هر زلزله را می توان با بررسی الگوی وقوع زمین لرزه های آن منطقه مطالعه نمود. تحقیقات انجام گرفته حاکی از تغییر خوشه بندی زمین لرزه ها پس از وقوع زلزله اصلی است. بنابراین مطالعه ی الگوی خوشه بندی زمین لرزه ها یکی از روش های مناسب و موثر برای شناخت بهتر رژیم لرزه- زمین ساختی مناطق زلزله خیز بشمار می رود. در این تحقیق که تحلیلی نسبتا جدید در مطالعات لرزه- زمین ساختی ایران می باشد، الگوی توزیع مکانی زمین لرزه های هفت منطقه ی زلزله خیز که طی سال های 1977 تا 2000 شاهد وقوع زلزله هایی با بزرگی امواج درونی mb³5.5  بوده مورد مطالعه قرار گرفته است. الگوهای رقومی بدست آمده در مناطق مورد مطالعه دلالت بر پیدایش تغییرات محسوس و منظمی در وضعیت ژئودینامیکی بعد از وقوع زلزله اصلی دارد. بنابراین محاسبه طیف فرکتالی و تعیین الگوهای رقومی توزیع زمین لرزه ها می تواند در شناخت بهتر رژیم لرزه- زمین ساختی و پیش بینی زلزله در مناطق زلزله خیز مفید و موثر باشد.

سازه های زیرزمینی بخش جدایی ناپذیر زیرساخت های شهرنشینی امروزی را تشکیل می دهند. در صورتی که این سازه ها در مناطق زلزله خیز احداث شوند، کنترل پایداری آنها ضروری خواهد بود. در مطالعه حاضر، تحلیل دینامیکی تونل ها دوقلوی مترو تبریز با استفاده از نرم افزار FLAC2D مورد بررسی قرار گرفته است. مهمترین مساله در تحلیل دینامیکی این پروژه قرار گرفتن تونل در زیرسطح آب زیرزمینی و همچنین دارا بودن قابلیت روانگرایی خاک پیرامون تونل در قسمت هایی از مسیر تونل ها می باشد که در نظر گرفتن همزمان بارهای دینامیکی و فشار آب منفذی با انتخاب مدل رفتاری مناسب برای خاک را ملزم می سازد. مدل رفتاری موهر- کولمب برای مصالح در شرایط استاتیکی و مدل رفتاری فین برای مدل سازی اضافه فشار حفره ای دینامیکی مورد استفاده قرار گرفت.برای بررسی دینامیکی از دو سطح زلزله MCL و DBL و همچنین از سه شتابنگاشت دوزچه، لوماپریتا استفاده شده است. پایداری سیستم نگهداری تحت بارهای دینامیکی و استاتیکی بررسی شده است. نتایج به دست آمده، نشان می دهند که شرایط مختلف بار ورودی زلزله، توزیع فشار آب حفره ای و تنش های پوشش را تحت تاثیر قرار می دهند. افزایش فرکانس غالب بارگذاری، موجب کاهش نیروهای داخلی پوشش و فشار آب حفره ای شد. همچنین با کاهش ماکزیمم شتاب بارگذاری، نیروهای داخلی پوشش و فشار آب حفره ای اضافی، کاهش یافتند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

امروزه روش های مختلفی برای آنالیز سرعتی داده های لرزه ای به کار می رود؛ که از آن جمله روش های مبتنی بر همدوسی است؛ که در تخمین سرعت برانبارش بسیار راهگشاست. از آنجا که همه روش های مطرح شده در حوزه زمان پیاده سازی شده اند؛ سعی بر آن است با معرفی حوزه موجک گسسته غیرکاهشی ارتقای آنالیز سرعتی نشان داده شود. وجود نوفه و همچنین تضعیف سیگنال ها در اثر جذب فرکانس باعث می شود که سیگنال طی زمان و عبور از لایه های مختلف دچار اعوجاج شده و به تدریج در حیطه زمانی با از دست دادن فرکانس هایش پهن تر شود. از دست دادن فرکانس های بالاتر و حضور نوفه می تواند منجر به خطا در تخمین دقیق سرعت شده و نهایتاً تصویرسازی لرزه ای را دچار خطا کند. در این مقاله ابتدا داده ها توسط یک موجک مادر که در اینجا دابیچی2 انتخاب شده است؛ تجزیه شده و به فضای موجک گسسته غیر کاهشی برده می شود. سپس آنالیز سرعتی در هر کدام از مقیاس ها به طور جداگانه صورت می پذیرد. توجه شود که هر ردلرزه به صورت مجزا تجزیه می شود و روش تبدیل موجک گسسته غیرکاهشی به فرم یک بعدی اعمال می گردد. سپس مقیاس های یکسان از همه ردلرزه ها در یک مقیاس تجمیع شده و آنالیز سرعتی انجام می شود. در انتها طیف های سرعتی مقیاس ها با وزن یکسان یکپارچه شده و آنالیز سرعتی چند تفکیکی را ارائه می دهند. نتایج حاصل از داده های مصنوعی و واقعی مبین افزایش چشم گیر دقت آنالیز سرعتی چند تفکیکی نسبت به آنالیز سرعتی در حوزه زمان است. همچنین حضور نوفه همدوس و اتفاقی تأثیر کمتری در ایجاد خطا در روش پیشنهادی داشته است.

زمین لرزه یکی از تلخ ترین و مخرب ترین حوادثی است که زندگی بشر را به خطر انداخته است. بدین جهت این حادثه طبیعی، ذهن محققین و دانشمندان را به خود مشغول ساخته است تا بتوانند نشانه هایی قبل از وقوع زمین لرزه پیدا و سعی در پیش بینی آن نمایند. بر اساس پژوهش های انجام گرفته یکی از پیش نشانگرهای زمین لرزه، تغییرات غیرعادی محتوی الکترونی قبل از وقوع زمین لرزه های بزرگ (بزرگتر از 6 ریشتر) است. در این پژوهش، تغییرات TEC در زمین لرزه های 21 مرداد 1391 با بزرگای 6.5 و 6.3 اهر- ورزقان و زمین لرزه 27 فروردین 1392 سراوان با بزرگای 7.5، در دوره های 36 روزه و 32 روزه تعیین و بررسی شده است. بدین منظور یونسفر به صورت مدل تک لایه با استفاده از داده های GPS ایستگاه های ژئودینامیک شمال غرب و جنوب شرق کشور به صورت محلی مدلسازی شد. در این پژوهش برای آشکار سازی رابطه بین آنومالی تغییرات محتوی الکترونی و زمین لرزه های بزرگ آنالیز تبدیل موجک پیشنهاد شده است. همچنین از موجک متقاطع در بازه مشاهداتی یکسان برای آشکارسازی ارتباط بین آنومالی تغییرات محتوی الکترونی و فعالیت های خورشیدی استفاده شد. نتایج حاصل نشان می دهد آنالیز تبدیل موجک تغییرات غیرعادی محتوی الکترونی را در محدوده روزهای زمین لرزه به خوبی مشخص کرده و ابزار ریاضی مناسبی برای آشکارسازی ارتباط یاد شده است. همچنین فعالیت های بالای خورشیدی، طوفان های مغناطیسی و موجود نبودن مدار نهایی ماهواره در همان لحظه، از جمله محدودیت هایی هستند که در این روش باید در نظر گرفته شوند. برای مطالعه بیشتر با نصب ایستگاه های GPS در محدوده گسل های فعال و استفاده از داده های یونوسند و داده های ماهوارهDEMETER  می توان سری زمانی این تغییرات را با دقت بهتری ثبت و وابستگی آن ها را مشاهده و بررسی کرد.

یکی از اهداف اصلی در توصیف مخازن نفت و گاز، تعیین نسبتاً دقیق میزان ذخیره درجای هیدروکربن است و یکی از پارامترهای اصلی برای تعیین این کمیت، اشباع شدگی است. فرض اصلی در این پژوهش بر این اساس است که محتوی سیال در مخازن باعث میرایی و پاشش امواج لرزه ای می شود که این فرض توسط مدل های فیزیک سنگ، مدل سازی عددی و برخی مطالعات دیگر تأیید شده است. در این مطالعه با استفاده از مدل فیزیک سنگ وایت، سه نوع مخزن ماسه سنگی تعریف شده است که در عمق و درجه تراکم متفاوت هستند. سپس با استفاده از برنامه توسعه یافته در نرم افزار متلب تأثیر اشباع ها و تخلخل های متفاوت برروی نشان گرهای سرعت فاز، میرایی، ضریب بازتاب عمودی و زاویه فاز مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج بررسی نشان می دهد که از بین مجموعه نشانگرها، سرعت وابسته به بسامد و زاویه بازتاب وابسته به بسامد، دراشباع های مختلف روند یکسانی دارند. در ادامه با استفاده از تقریب های علمی از ضریب بازتاب برای تخمین پاشش استفاده شده است و در پایان این روش برروی داده های یکی از میادین نفتی خلیج فارس مورد آزمون قرار گرفته و حدود میزان اشباع گاز تخمین زده شده است.